انبوه سازی دکتر ابوذر شهپری
مقاله تاثیر انبوه‌سازی بر اشتغال زایی
مقدمه انبوه‌سازی به‌عنوان یکی از راهبردهای اصلی در توسعه زیرساخت‌های شهری و تامین مسکن، نقش مهمی در اشتغال‌زایی ایفا می‌کند. با افزایش تقاضای مسکن، پروژه‌های انبوه‌سازی در بسیاری از کشورها به‌ویژه ایران مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این مقاله با تاکید بر نظرات و دیدگاه‌های دکتر ابوذر شهپری، به بررسی رابطه میان انبوه‌سازی و اشتغال‌زایی پرداخته می‌شود.
بخش اول: تعریف انبوه‌سازی و پیشینه آن در ایران انبوه‌سازی به فرآیند ساخت و تولید انبوه واحدهای مسکونی یا تجاری در بازه زمانی محدود اطلاق می‌شود. دکتر ابوذر شهپری در مقالات خود اشاره می‌کند که انبوه‌سازی نه تنها پاسخ‌گوی نیاز اساسی مسکن است، بلکه می‌تواند به‌عنوان موتور محرکه‌ای برای رشد اقتصادی عمل کند.
در ایران، طرح‌هایی مانند مسکن مهر و طرح نهضت ملی مسکن نمونه‌هایی از پروژه‌های انبوه‌سازی هستند که به منظور رفع بحران مسکن و ایجاد فرصت‌های شغلی طراحی و اجرا شده‌اند.
بخش دوم: رابطه مستقیم میان انبوه‌سازی و اشتغال‌زایی انبوه‌سازی به دلیل ماهیت گسترده پروژه‌های عمرانی، نیازمند مشارکت طیف وسیعی از تخصص‌ها، خدمات و صنایع است. از کارگران ساختمانی تا مهندسان، طراحان، تامین‌کنندگان مصالح، حمل‌ونقل، تولیدکنندگان لوازم خانگی و… همگی در زنجیره اشتغال‌زایی آن قرار دارند. دکتر ابوذر شهپری بر این باور است که با هر پروژه انبوه‌سازی، حداقل ده شغل مستقیم و غیرمستقیم ایجاد می‌شود.
مطابق آمار وزارت راه و شهرسازی، هر یک میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در انبوه‌سازی می‌تواند به ایجاد حدود ۱۰۰ فرصت شغلی مستقیم منجر شود. این امر نشان از ظرفیت بالای این حوزه در تحریک بازار کار دارد.
بخش سوم: انواع اشتغال ایجاد شده در فرایند انبوه‌سازی انبوه‌سازی موجب ایجاد اشتغال در سه سطح می‌شود: ۱. اشتغال مستقیم: کارگران ساختمانی، استادکاران، معماران، مهندسان، تکنسین‌ها و نیروهای نظارتی. ۲. اشتغال غیرمستقیم: کارکنان کارخانه‌های تولید مصالح، رانندگان ماشین‌آلات، انبارداران و خدمات پشتیبانی. ۳. اشتغال القایی: مشاغل خدماتی در اطراف پروژه مانند فروشگاه‌ها، نانوایی‌ها، مدارس، و …
دکتر ابوذر شهپری اشاره می‌کند که توسعه مجتمع‌های انبوه در مناطق کمتر توسعه‌یافته می‌تواند مهاجرت معکوس و ایجاد اشتغال پایدار را در پی داشته باشد.
بخش چهارم: تأثیر انبوه‌سازی بر کارآفرینی و کسب‌وکارهای محلی انبوه‌سازی تنها محدود به ایجاد شغل در فاز ساخت‌وساز نیست؛ بلکه بستر مناسبی برای کارآفرینی در حوزه‌های خدمات پس از ساخت نیز فراهم می‌سازد. خدمات فنی، تعمیر و نگهداری، نظافت، نگهبانی و مدیریت مجتمع‌ها، فرصت‌های جدید شغلی محسوب می‌شوند. به گفته دکتر ابوذر شهپری، هر پروژه انبوه‌سازی موفق، به نوعی زایش اقتصادی در مقیاس خرد و کلان است.
بخش پنجم: چالش‌ها و موانع اشتغال‌زایی در انبوه‌سازی هرچند انبوه‌سازی پتانسیل بالایی در اشتغال‌زایی دارد، اما چالش‌هایی مانند بروکراسی اداری، نبود سرمایه‌گذاری کافی، ضعف در آموزش نیروی انسانی و نوسانات اقتصادی، مانع بهره‌وری کامل از این ظرفیت می‌شوند.
دکتر ابوذر شهپری تاکید دارد که برای بهره‌برداری حداکثری از فرصت‌های شغلی، باید سیاست‌های حمایتی دولت، تسهیل‌گری در فرآیندها، و نظارت بر کیفیت پروژه‌ها بهبود یابد.
بخش ششم: پیشنهادات برای بهبود اثر اشتغال‌زایی انبوه‌سازی
1. راه‌اندازی مراکز آموزش فنی و حرفه‌ای تخصصی در کنار پروژه‌ها
2. ارائه تسهیلات بانکی هدفمند برای توسعه پروژه‌های محلی
3. استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در فرآیند ساخت
4. توسعه زیرساخت‌های اطراف پروژه برای ایجاد اشتغال ثانویه
5. نظارت بر عدالت توزیعی اشتغال میان گروه‌های مختلف اجتماعی
دکتر ابوذر شهپری بر این نکته تاکید دارد که انبوه‌سازی باید به مثابه یک زنجیره اقتصادی دیده شود که نه‌تنها مسکن تولید می‌کند، بلکه موتور محرک توسعه اشتغال است.
جمع‌بندی انبوه‌سازی به‌عنوان یک استراتژی کلان توسعه‌ای، علاوه بر تامین مسکن، نقش برجسته‌ای در ایجاد اشتغال دارد. اگر این فرآیند به صورت اصولی و با دید بلندمدت هدایت شود، می‌تواند گره‌گشای بخشی از مشکلات بیکاری در کشور باشد. دکتر ابوذر شهپری در سخنرانی‌ها و مقالات خود بارها بر اهمیت اقتصادی و اجتماعی انبوه‌سازی تاکید کرده و آن را ابزار قدرتمند توسعه اشتغال پایدار معرفی کرده است.